Wat is Mindfulness, MBSR en Stress

Meditatie heeft me gelukkiger gemaakt. Mindfulness heeft me beter met stress om leren gaan. Dit wil ik graag delen.

In de 8-weekse MBSR (Mindfulness Based Stress Reduction) cursus wordt een gereedschapskist aangeboden waarmee je meer controle kunt krijgen over je stress-reacties.

Werkstress, levensstress, relatie-stress, opvoedingsstress, omgang met ziekte, vakantiestress, continue verveling…

Ons lichaam kent het verschil niet tussen werk en privé: het reageert op alle soorten stress het zelfde. Een beetje is gezond, maar als je nooit tot rust komt, gaat het stapelen. Dat kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid.

In de training wordt je opmerkzaam op wat er speelt en leer je schakelen. Ook ontwikkel je mededogen met jezelf (en daardoor met anderen). Van deze basishouding van vriendelijkheid wordt je heel snel vrolijker. Uiteraard betekent dit niet dat je niets negatiefs meer mee maakt of dat opeens alles vanzelf gaat. Als je het goed doet krijg je meer houvast. Zweverig is het dus niet. Het kan juist heel confronterend zijn.

Jon Kabat-Zinn zeg het zo:

Je kunt de golven niet tegenhouden, maar je kunt er wel op leren surfen.

MBSR is een programma dat bewezen effectief is in de omgang met stress. Daarnaast worden veel mensen gelukkiger, productiever en beter geconcentreerd.

Zelf heb ik gemerkt dat meditatie helpt mijn neiging tot malen te verminderen, waardoor ik mijn energie effectiever kan richten. In stressvolle situaties, waarin vaak snel beslissingen genomen moeten worden, maakt dit heel veel uit. In niet stressvolle situaties is het heel fijn om de stress-reactie uit te kunnen zetten en te leren ontspannen.

Deelnemers vertellen halverwege de training:

Ik kon zonder schuldgevoel mijn eigen prioriteiten stellen en nee zeggen.

Bij het eten ’s ochtends, voor het naar school gaan, bleef ik maar op de kinderen mopperen dat ze moesten eten. We hadden haast. Ze deden niets. Toen heb ik mijn ogen dichtgedaan en ben op mijn ademhaling gaan letten. De kinderen stonden versteld. Mijn man nam het over en zei tegen de kinderen dat ze moesten gaan eten. Dat deden ze. We kwamen op tijd op school.

Normaal gesproken reageer ik geïrriteerd op mijn zoon, als hij boos is. Ik wil het dan gelijk oplossen. Nu kon ik hem laten zijn. Toen hij gekalmeerd was ben ik het gesprek met hem aangegaan en heeft hij zelf zijn problemen opgelost.

Mijn visie

In mijn versie van de training ligt de nadruk op de volgende aspecten:

  • Ervaring: mindfulness gaat niet over ‘nadenken over het leven’, maar over leren het leven anders te ervaren.
  • Reflectie: om deze ervaringen om te zetten in permanente verandering, moet je begrijpen wat je doet en wat er gebeurt.
  • Lichaamsbewustzijn: psychologen hebben de mindfulness beweging over genomen. Dit betekent dat het programma, zoals het doorgaans wordt aangeboden, mentaler geworden is. Met andere woorden: lichaams-gerichte oefeningen (zoals Aikido) worden vaak vervangen door meer cognitieve oefeningen. Denk aan de invul-oefeningen in Psychologie-magazine.
    Mijn benadering gaat terug naar de oorspronkelijke vorm van Jon Kabat-Zinn. In mijn ervaring doe ik zo meer recht aan wat ik als trainer aan jou proces toe kan voegen. De belangrijkste permanente verandering die mindfulness kan brengen is dat je bewuster met je eigen proces om gaat. Aangezien deze processen belichaamd zijn, is bewustzijn van je lichaam essentieel.